Habarlar

Nature.com-a gireniňiz üçin sag boluň.Ulanylýan brauzer wersiýaňyzyň çäkli CSS goldawy bar.Iň oňat tejribe üçin täzelenen brauzeri ulanmagy maslahat berýäris (ýa-da Internet Explorer-de Gabat geliş tertibini öçüriň).Şol aralykda, dowamly goldawy üpjün etmek üçin sahypany stil we JavaScript bolmazdan hödürläris.
Süňkleriň ösüşi ýetginjeklik döwründe has aýdyň ýüze çykýar.Bu gözleg, ýetginjeklik döwründe süňkleriň ösmegini gowulaşdyrmak we geljekdäki osteoporozyň öňüni almak üçin ýetginjekleriň bedeniniň gurluşynyň we süňk mineral dykyzlygynyň belliklerine we süňkleriň alyş-çalşyna edýän täsirini düşündirmegi maksat edinýär.2009-njy ýyldan 2015-nji ýyla çenli 10/11 we 14/15 ýaşly 277 ýetginjek (125 oglan we 152 gyz) gatnaşdy.Ölçeglere fitnes / bedeniň köpçülik görkezijisi (mysal üçin, myşsalaryň gatnaşygy we ş.m.), tutma güýji, süňk mineral dykyzlygy (osteosonometriýa indeksi, OSI) we süňk çalşygynyň bellikleri (süňk görnüşli aşgar fosfataza we I görnüşli kollagen N) degişlidir. .-terminal peptid).10/11 ýaşly gyzlarda bedeniň ululygy / tutuş güýji we OSI arasynda oňyn arabaglanyşyk tapyldy.14/15 ýaşly oglanlarda bedeniň ululygy / tutuş güýji faktorlary OSI bilen oňyn baglanyşyklydy.Bedeniň myşsa nisbatlarynyň üýtgemegi, iki jynsdaky OSI üýtgemegi bilen oňyn baglanyşdyryldy.Iki jynsdaky 10/11 ýaşynda beýiklik, beden myşsalarynyň gatnaşygy we berkligi 14/15 ýaşynda OSI (polo positiveitel) we süňk alyş-çalyş bellikleri (negatiw) bilen ep-esli baglanyşyklydy.Oglanlarda 10-11 ýaşdan we gyzlarda 10-11 ýaşa çenli ýeterlik fiziki süňkleriň köpelmeginde täsirli bolup biler.
Sagdyn ömrüň dowamlylygy Bütindünýä Saglyk Guramasy (BSGG) tarapyndan 2001-nji ýylda adamyň gündelik durmuşynda sagdyn durmuş ýörelgesini özbaşdak alyp barmagynyň ortaça dowamlylygy hökmünde teklip edildi.Japanaponiýada sagdyn ömrüň we ortaça ömrüň arasyndaky tapawudyň 10 ýyldan geçmegine garaşylýar2.Şeýlelik bilen, “21-nji asyrda saglygy ösdürmek boýunça milli hereket” (Sagdyn Japanaponiýa 21) sagdyn ömrüň dowamlylygyny ýokarlandyrmak üçin döredildi3,4.Muňa ýetmek üçin adamlaryň ideg wagtyny gijikdirmeli.Hereket sindromy, gowşaklyk we osteoporoz5 Japanaponiýada lukmançylyk kömegini almagyň esasy sebäpleridir.Mundan başga-da, metabolik sindromy, çagalaryň semizligini, gowşaklygy we motor sindromyna gözegçilik etmek idegiň zerurlygynyň öňüni almak üçin çäre6.
Hemmämiziň bilşimiz ýaly saglyk üçin yzygiderli aram maşklar zerurdyr.Sport bilen meşgullanmak üçin süňklerden, bogunlardan we myşsalardan ybarat motor ulgamy sagdyn bolmaly.Netijede, Japanaponiýa ortopedik birleşigi 2007-nji ýylda “Hereket sindromyny” “muskul-skelet bozulmalary we geljekde uzak möhletli ideg talap etmek howpy ýokary” diýip kesgitledi we öňüni alyş çäreleri öwrenildi 7 Şondan bäri.soň.Şeýle-de bolsa, 2021-nji ýyldaky Ak kagyzlara görä, garrylyk, döwükler we myşsa-skelet bozulmalary8 careaponiýada ideg zerurlyklarynyň iň köp ýaýran sebäpleri bolup galýar we ähli ideg zerurlyklarynyň dörtden bir bölegini düzýär.
Hususan-da, döwülmegine sebäp bolýan osteoporozyň Japanaponiýada erkekleriň 7,9% -ine we 40 ýaşdan ýokary aýallaryň 22,9% -ine täsir edýändigi habar berildi.Irki ýüze çykarmak we bejermek osteoporozyň öňüni almagyň iň möhüm usuly bolup görünýär.Süňk mineral dykyzlygyna baha bermek (BMD) ir ýüze çykarmak we bejermek üçin möhümdir.Iki energiýa rentgen şöhlelenmesi (DXA) adatça dürli radiologiki usullarda süňklere baha bermek üçin görkeziji hökmünde ulanylýar.Şeýle-de bolsa, döwükleriň ýokary BMD-de bolandygy habar berildi we 2000-nji ýylda Milli Saglyk Institutlary (NIH) 11 ylalaşyk ýygnagy süňklere baha bermek çäresi hökmünde süňkleriň köpelmegini maslahat berdi.Şeýle-de bolsa, süňkleriň hiline baha bermek kyn bolmagynda galýar.
BMD-ni bahalandyrmagyň bir usuly ultrases (mukdar ultrases, QUS) 12,13,14,15.Geçirilen gözlegler, QUS we DXA netijeleriniň 16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26,27 bilen arabaglanyşygyny görkezdi.Şeýle-de bolsa, QUS invaziv däl, radioaktiw däl we göwreli aýallary we çagalary barlamak üçin ulanylýar.Mundan başga-da, onuň aýrylyp bilinýän DXA-dan aýdyň artykmaçlygy bar.
Süňk osteoklastlar tarapyndan alynýar we osteoblastlar tarapyndan emele gelýär.Süňkleriň alyş-çalşy kadaly bolsa we süňkleriň rezorbasiýasy bilen süňkleriň emele gelmegi arasynda deňagramlylyk bar bolsa, süňkleriň dykyzlygy saklanýar.
Munuň tersine, süňkleriň kadaly alyş-çalşy BMD-iň peselmegine getirýär.Şonuň üçin osteoporozyň ir ýüze çykarylmagy üçin BMD bilen baglanyşykly garaşsyz görkezijiler bolan süňkleriň alyş-çalyş belgileri, şol sanda süňkleriň emele gelmegi we süňk rezorbasiýasy Japanaponiýada süňkleriň alyş-çalşyna baha bermek üçin ulanylýar.Döwükleriň öňüni alyş nokady bolan döwüklere interwensiýa synagy (FIT) BMD-iň süňk rezorbasiýasy däl-de, süňk emele gelişiniň alamatydygyny görkezdi.Bu gözlegde süňk alyş-çalşynyň dinamikasyny obýektiw öwrenmek üçin süňk alyş-çalşynyň bellikleri hem ölçenildi.Bulara süňk emele geliş belgileri (süňk görnüşli gidroksidi fosfataz, BAP) we süňk rezorbsiýasynyň bellikleri (biri-birine bagly N terminaly görnüşi I kollagen peptidi, NTX) degişlidir.
Olesetginjeklik, takmynan 20 ýyl ozal süňkleriň ulalmagy we süňkleriň dykyzlygynyň iň ýokary derejesi (iň ýokary süňk massasy, PBM) bolan iň ýokary ösüş depginidir (PHVA).
Osteoporozyň öňüni almagyň bir usuly, PBM-ni köpeltmekdir.Şeýle-de bolsa, ýetginjeklerde süňk alyş-çalşynyň jikme-jiklikleri belli bolmansoň, BMD-ni ýokarlandyrmak üçin hiç hili anyk çäreleri teklip edip bolmaz.
Şonuň üçin bu gözleg, ýetginjeklik döwründe süňkleriň ösmegi iň işjeň bolan mahaly bedeniň düzüminiň we fiziki güýjüň süňk mineral dykyzlygyna we skelet belliklerine täsirini düşündirmegi maksat edinýär.
Bu başlangyç synpyň bäşinji synpyndan başlap, orta mekdebiň üçünji synpyna çenli dört ýyllyk okuw.
Gatnaşanlara başlangyç synpyň bäşinji synpynda we orta mekdebiň üçünji synpynda Iwaki saglygy ösdürmek taslamasynyň başlangyç we orta saglyk gözlegine gatnaşan ýetginjek oglan-gyzlar girdi.
Fouraponiýanyň demirgazygyndaky Hirosaki şäheriniň Iwaki etrabynda ýerleşýän dört başlangyç we orta mekdep saýlandy.Anket güýzde geçirildi.
2009-njy ýyldan 2011-nji ýyla çenli 5-nji synp okuwçylarynyň (10/11 ýaşly) we olaryň ene-atalarynyň razyçylygy bilen söhbetdeşlik geçirildi we ölçeldi.395 dersden 361 adam gatnaşdy, bu 91,4%.
2013-nji ýyldan 2015-nji ýyla çenli üçünji synp okuwçylarynyň (14/15 ýaşly) we olaryň ene-atalarynyň razyçylygy bilen söhbetdeşlik geçirildi we ölçeldi.415 mowzukdan 380 adam gatnaşdy, bu bolsa 84,3%.
323 gatnaşyja ýürek-damar keseli, süýji keseli, dislipidemiýa ýa-da gipertoniýa keseli bolan adamlar, derman kabul edýänler, döwükleri bolan adamlar, kalsan döwükleri bolan adamlar we seljeriş elementlerinde gymmaty ýok adamlar girdi.Aýyryldy.Derňewde jemi 277 ýetginjek (125 oglan we 152 gyz) bar.
Gözlegiň düzüm böleklerine anketalar, süňkleriň dykyzlygyny ölçemek, gan synaglary (süňk çalşygynyň bellikleri) we fitnes ölçegleri girdi.Anket başlangyç synpyň 1 gününde we orta mekdebiň 1-2 gününde geçirildi.Derňew 5 gün dowam etdi.
Öz-özüňi doldurmak üçin öňünden anketa berildi.Gatnaşanlardan ene-atalary ýa-da hossarlary bilen anketalary doldurmagy haýyş edildi we anketalar ölçeg güni ýygnaldy.Jemgyýetçilik saglygy goraýyş boýunça dört hünärmen jogaplary gözden geçirdi we soraglary bar bolsa çagalar ýa-da ene-atalary bilen maslahatlaşdy.Anketalarda ýaş, jyns, lukmançylyk taryhy, häzirki lukmançylyk taryhy we derman serişdeleri bar.
Gözleg güni fiziki baha bermegiň çäginde beýikligi we beden düzümini ölçemek geçirildi.
Bedeniň düzümini ölçemek, bedeniň agramyny, beden ýagynyň göterimini (% ýag) we beden massasynyň göterimini (% myşsa) öz içine alýar.Ölçegler bioimpedans usuly (TBF-110; Tanita Corporation, Tokio) esasynda beden kompozisiýa analizatorynyň kömegi bilen geçirildi.Enjam 5 kHz, 50 kHz, 250 kHz we 500 kHz köp ýygylyklary ulanýar we uly ýaşlylaryň köpüsinde 29,30,31 ulanyldy.Enjam azyndan 110 sm we 6 ýaş we ondan uly gatnaşyjylary ölçemek üçin niýetlenendir.
BMD süňk güýjüniň esasy düzüm bölegidir.BMD bahalandyrmasy ECUS tarapyndan süňk ultrases enjamyny (AOS-100NW; Aloka Co., Ltd., Tokio, Japanaponiýa) ulanyp geçirildi.Ölçeg meýdançasy Osteo Sono-Assessment Index (OSI) ulanyp bahalandyrylan kalsanusdy.Bu enjam, soňra OSI-ni hasaplamak üçin ulanylýan sesiň (SOS) we geçiriş indeksiniň (TI) tizligini ölçýär.SOS kalsifikasiýa we süňk mineral dykyzlygyny ölçemek üçin ulanylýar34,35 we TI süňkleriň hiline baha beriş görkezijisi bolan giň zolakly ultrases barlagyny ölçemek üçin ulanylýar12,15.OSI aşakdaky formula bilen hasaplanýar:
Şeýlelik bilen SOS we TI aýratynlyklaryny görkezýär.Şonuň üçin OSI akustiki süňklere baha bermekde global görkezijiniň gymmatlyklaryndan biri hasaplanýar.
Myşsanyň güýjüne baha bermek üçin tutuş beden myşsasynyň güýjüni görkezýär öýdülýän tutawaç güýjüni ulandyk37,38.Bilim, medeniýet, sport, ylym we tehnologiýa ministrliginiň Sport býurosynyň 39-njy “Täze bedenterbiýe synagy” usulyýetine eýerýäris.
Smedli tutýan dinamometr (TKK 5401; Takei Scientific Instruments Co., Ltd., Niigata, Japanaponiýa).Tutuş güýjüni ölçemek we tutuş giňligini sazlamak üçin halka barmagynyň proksimal interfalangeal boguny 90 ° çeýe bolar ýaly ulanylýar.Ölçelende, el-aýagyň ýagdaýy uzaldylan aýaklar bilen dur, el ölçeýjiniň oky daşyna seredilýär, eginler göwre degmän, gapdallara birneme süýşürilýär.Soňra gatnaşyjylara dem alanda dinamometri doly güýç bilen tutmagy haýyş edildi.Ölçeg wagtynda gatnaşyjylardan esasy duruşyny saklamak bilen dinamometriň tutawajyny saklamagy haýyş edildi.Her eli iki gezek ölçelýär we iň gowy bahany almak üçin çep we sag eller gezekli-gezegine ölçelýär.
Irden boş garnyň üstünde üçünji synp okuwçylaryndan gan ýygnaldy we gan barlagy LSI Medience Co., Ltd.-e tabşyryldy. Şeýle hem bu kompaniýa CLEIA (süňk) emele gelişini (BAP) we süňk massasyny ölçedi. ferment immunohimiluminesent barlagy) usuly.rezorbsiýa markeri (NTX) üçin.
Başlangyç synpyň bäşinji synpynda we orta mekdebiň üçünji synpynda alnan çäreler jübüt t-synaglar bilen deňeşdirildi.
Potensial gapma-garşylykly faktorlary öwrenmek üçin, her synp we beýiklik üçin OSI-iň arasyndaky baglanyşyk, bedeniň ýag göterimi, myşsa göterimi we tutuş güýji bölekleýin korrelýasiýa koeffisiýentleri arkaly tassyklandy.Üçünji synp okuwçylary üçin OSI, BAP we NTX arasyndaky korrelýasiýa bölekleýin korrelýasiýa koeffisiýentlerini ulanyp tassyklandy.
Fizikanyň we güýjüň üýtgemeginiň başlangyç synpyň bäşinji synpyndan başlap, orta mekdebiň üçünji synpyna çenli OSI-e edýän täsirini öwrenmek üçin, OSI üýtgemegi bilen baglanyşykly bedeniň ýagynyň göteriminiň, myşsa massasynyň we tutma güýjüniň üýtgemegi barlandy.Birnäçe regressiýa derňewini ulanyň.Bu derňewde OSI üýtgemegi maksat üýtgeýji hökmünde ulanyldy we her elementdäki üýtgeşiklik düşündiriş üýtgeýjisi hökmünde ulanyldy.
Logistik regressiýa derňewi, başlangyç synpyň bäşinji synpyndaky fitnes parametrleri bilen orta mekdebiň üçünji synpynda süňk alyş-çalşynyň (OSI, BAP we NTX) arasyndaky baglanyşyga baha bermek üçin 95% ynam aralygy bilen deňeşdirme derejesini hasaplamak üçin ulanyldy.
Boýy, bedenindäki ýag göterimi, myşsa göterimi we tutuş güýji başlangyç bäşinji synp okuwçylary üçin fitnes / fitnes görkezijileri hökmünde ulanyldy, bularyň her biri okuwçylary pes, orta we ýokary derejeli toparlara bölmek üçin ulanyldy.
Statistik derňew üçin SPSS 16.0J programma üpjünçiligi (SPSS Inc., Çikago, IL, ABŞ) ulanyldy we p bahalary <0.05 statistik taýdan möhüm hasaplandy.
Gözlegiň maksady, okuwdan islendik wagt yza çekilmek hukugy we maglumatlary dolandyrmak amallary (maglumatlaryň gizlinligi we maglumatlaryň anonimleşdirilmegi ýaly) ähli gatnaşyjylara jikme-jik düşündirildi we gatnaşyjylaryň özlerinden ýa-da ene-atalaryndan ýazmaça razylyk berildi. ./ hossarlar.
Iwaki saglygy ösdürmek taslamasy başlangyç we orta mekdep saglyk okuwy, Hirosaki uniwersitetiniň aspirantura lukmançylyk institutynyň gözden geçiriş geňeşi tarapyndan tassyklandy (tassyklama belgisi 2009-048, 2010-084, 2011-111, 2013-339, 2014-060 we 2015).-075).
Bu gözleg uniwersitet hassahanalarynyň lukmançylyk maglumat torynda (UMIN-CTR, https://www.umin.ac.jp; synagyň ady: Iwaki Saglygy Ösdüriş Taslamasynyň lukmançylyk synagy; we UMIN synag belgisi: UMIN000040459) hasaba alyndy.
Oglanlarda,% ýagdan başga ähli görkezijiler ep-esli ýokarlandy, gyzlarda bolsa ähli görkezijiler ep-esli ýokarlandy.Orta mekdebiň üçünji ýylynda, oglanlarda süňk alyş-çalyş indeksiniň bahalary gyzlara garanyňda ep-esli ýokarydy, bu döwürde oglanlaryň süňk alyş-çalşynyň gyzlara garanyňda has işjeňdigini görkezýär.
Bäşinji synp okuwçylary üçin bedeniň ululygy / tutuş güýji we OSI arasynda oňyn arabaglanyşyk tapyldy.Şeýle-de bolsa, bu tendensiýa oglanlarda bolmady.
Üçünji synpdaky oglanlarda bedeniň ululygy / tutuş güýji faktorlary OSI bilen oňyn korrelýasiýa edildi we NTX we / BAP bilen negatiw korrelýasiýa edildi.Munuň tersine, bu tendensiýa gyzlarda az aýdylýar.
Üçünji we bäşinji synp okuwçylarynyň iň ýokary beýikliginde, ýag göteriminde, myşsa göteriminde we berk güýç toparlarynda has ýokary OSI üçin tapawutlar ep-esli boldy.
Mundan başga-da, bäşinji synpdaky erkeklerde we aýallarda has ýokary boý, bedeniň ýag göterimi, myşsa göterimi we tutuş güýji dokuzynjy synpda BAP we NTX ballary bilen deňeşdirilende ep-esli peselýär.
Süňküň täzeden emele gelmegi we rezorbasiýasy ömrüň dowamynda bolup geçýär.Bu süňkleriň alyş-çalyş çäreleri dürli gormonlar40,41,42,43,44,45,46 we sitokinler bilen kadalaşdyrylýar.Süňkleriň ösmeginde iki sany beýiklik bar: 5 ýaşdan ozal başlangyç ösüş we ýetginjeklik döwründe ikinji derejeli ösüş.Ösüşiň ikinji tapgyrynda süňküň uzyn okunyň ösüşi tamamlanýar, epifiz çyzygy ýapylýar, trabekulýar süňk dykyz bolýar we BMD gowulaşýar.Bu gözleg işine gatnaşyjylar, jyns gormonlarynyň bölünip çykmagy işjeň we süňkleriň alyş-çalşyna täsir edýän faktorlar biri-biri bilen baglanyşykly bolan ikinji derejeli jyns aýratynlyklarynyň ösüş döwründe boldy.Rauchenzauner we başgalar.]Şeýle-de bolsa, ýapon ýetginjeklerinde bu faktorlary derňemek üçin hiç hili gözleg geçirilmedi.Şeýle hem DXA bilen baglanyşykly markerleriň tendensiýalary we ýapon ýetginjeklerinde süňk çalşygynyň faktorlary barada gaty çäkli habarlar bar.Munuň bir sebäbi, ene-atalaryň we terbiýeçileriň çagalaryna gan ýygnamak we radiasiýa ýaly invaziv synaglara diagnoz ýa-da bejergisiz rugsat bermek islemezligi.
Bäşinji synp okuwçylary üçin bedeniň ululygy / tutuş güýji we OSI arasynda oňyn arabaglanyşyk tapyldy.Şeýle-de bolsa, bu tendensiýa oglanlarda bolmady.Bu, irki ýetginjeklik döwründe beden ululygynyň ösmeginiň gyzlarda OSI-e täsir edýändigini görkezýär.
Bedeniň ähli görnüşi / tutuş güýji faktorlary üçünji synp oglanlarynda OSI bilen oňyn baglanyşyklydy.Munuň tersine, bu tendensiýa diňe muskul göteriminiň we tutma güýjüniň üýtgemegi OSI bilen oňyn baglanyşykly bolan gyzlarda az aýdylýar.Bedeniň myşsa nisbatlarynyň üýtgemegi, jynslaryň arasyndaky OSI üýtgemegi bilen oňyn baglanyşdyryldy.Bu netijeler, oglanlarda bedeniň ululygynyň / myşsanyň güýjüniň 5-den 3-e çenli ýokarlanmagynyň OSI-e täsir edýändigini görkezýär.
Başlangyç synpyň bäşinji synpynda beýiklik, beden-myşsa gatnaşygy we berklik güýji OSI görkezijisi bilen ep-esli derejede korrelýasiýa edildi we orta mekdebiň üçünji synpynda süňk çalşygynyň çäreleri bilen ep-esli derejede korrelýasiýa edildi.Bu maglumatlar bedeniň ululygynyň (beýikligi we bedene gatnaşygy) we irki ýetginjeklik döwründe berkligiň OSI we süňk alyş-çalşyna täsir edýändigini görkezýär.
Japaneseapon dilinde iň ýokary ösüş depgininiň (PHVA) ikinji ýaşy oglanlar üçin 13, gyzlar üçin 11 ýaş, oglanlaryň has çalt ösmegi bilen hasaba alyndy49.Oglanlarda 17 ýaşynda, gyzlarda 15 ýaşynda epifiz çyzgysy ýapylyp başlaýar we BMD BMD-e tarap ýokarlanýar.Bu fon we bu gözlegiň netijelerini göz öňünde tutup, bäşinji klasa çenli gyzlarda beýikligi, myşsa massasyny we myşsa güýjüni ýokarlandyrmagyň BMD-ni ýokarlandyrmak üçin möhümdigini çaklaýarys.
Ösüp barýan çagalar we ýetginjekler bilen geçirilen öňki gözlegler süňkleriň rezorbasiýasynyň we süňkleriň emele gelmeginiň alamatlarynyň ahyrsoňy köpelýändigini görkezdi.Bu işjeň süňk alyş-çalşyny görkezip biler.
Süňk çalşygy bilen BMD-iň arasyndaky baglanyşyk ulularda köp gözlegleriň mowzugy boldy 51,52.Käbir habarlarda 53, 54, 55, 56 erkeklerde birneme üýtgeşik tendensiýalary görkezýän hem bolsa, öňki netijelere syn bermek şeýle jemlenip bilner: “Ösümlik döwründe süňkleriň alyş-çalşynyň alamatlary köpelýär, soň azalýar we 40 ýaşa çenli üýtgemez. ".
Japanaponiýada sagdyn erkekler üçin BAP salgylanma bahalary 3,7–20,9 µg / L, aýbaşydan öňki aýallar üçin 2,9–14,5 µg / L.NTX üçin salgylanma bahalary sagdyn erkekler üçin 9,5-17,7 nmol BCE / L we sagdyn aýbaşydan öňki aýallar üçin 7.5-16.5 nmol BCE / L.Biziň gözlegimizdäki bu salgylanma bahalary bilen deňeşdirilende, iki görkeziji oglanlarda has göze ilýän aşaky orta mekdebiň üçünji synp okuwçylarynda gowulaşdy.Bu, üçünji synp okuwçylarynda, esasanam oglanlarda süňk çalşygynyň işjeňligini görkezýär.Jyns tapawudynyň sebäbi, 3-nji synpdaky oglanlaryň ösüş döwründe we epifiz çyzygynyň entek ýapylmazlygy bolup biler, bu döwürde gyzlarda epifiz çyzygy ýapylmaga has ýakyn bolup biler.Thirdagny, üçünji synpdaky oglanlar henizem ösýärler we işjeň skelet ösýärler, gyzlar bolsa skeletiň ösüş döwrüniň ahyrynda we skelet kämillik derejesine ýetýärler.Bu gözlegde alnan süňk alyş-çalyş bellikleriniň tendensiýalary Japaneseaponiýanyň ilatynyň iň ýokary ösüş depginine laýyk gelýär.
Mundan başga-da, bu gözlegiň netijesi, güýçli fiziki we fiziki güýji bolan bäşinji synp okuwçylarynyň süňk alyş-çalşynyň iň ýokary derejesinde ýaş ýaşynyň bardygyny görkezdi.
Şeýle-de bolsa, bu gözlegiň çäkliligi, aýbaşy döwrüniň täsiri hasaba alynmady.Süňkleriň alyş-çalşy jyns gormonlarynyň täsir edýändigi sebäpli, geljekki barlaglar aýbaşy döwrüniň täsirini öwrenmeli.